Coraz większa popularność elektrycznych wózków jezdniowych związana jest z uniwersalnością ich zastosowania oraz ograniczeniami w stosowaniu napędów spalinowych w innych wózkach. 

Mimo że ogólnie wózki elektryczne i ich codzienna eksploatacja powoduje dużo mniej problemów niż wózków LPG czy napędzanych olejem napędowym, to jednak używane w nich akumulatory mogą powodować pewne zagrożenia, o których należy wiedzieć. Szczególnie newralgicznym momentem jest tu samo ładowanie akumulatorów. W niniejszym wpisie przybliżę Państwu zasady bhp obowiązujące przy ładowaniu akumulatorów. 

Podstawy prawne

Nie doszukałem się żadnego przepisu, który szczegółowo regulowałby zasady ładowania akumulatorów przy wózkach. Dlatego w tym przypadku należy kierować się ogólnymi przepisami bhp oraz zapisami z instrukcji obsługi konkretnego wózka lub akumulatora. Można także sugerować się dobrymi praktykami czy wytycznymi wydawanymi przez producentów wózka, ekspertów czy jednostki badawcze. 

Pomieszczenie czy miejsce do ładowania? 

Nie ma przepisów, które nakładają na właściciela wózka wydzielania specjalnego – odrębnego pomieszczenia w celu zorganizowania tam akumulatorowni. W przypadku posiadania jednego czy nawet kilku wózków i ograniczeń lokalowych takie rozwiązanie jest też często nieekonomiczne. Organizacja odrębnego pomieszczenia do ładowania wózków zaczyna mieć sens w sytuacji posiadania kilkunastu lub kilkudziesięciu wózków. W takiej sytuacji wskazane będzie zorganizowanie wyznaczonego, bezpiecznego miejsca do ładowania dużej liczby wózków w jednym czasie. 

Natomiast jeśli w firmie posiadamy kilka wózków, wystarczającym rozwiązaniem będzie przygotowanie wyznaczonego miejsca lub miejsc na hali produkcyjnej lub magazynie, gdzie będzie można bezpiecznie naładować wózek. 

Zagrożenia związane z ładowaniem wózków 

Zasadniczo zagrożenia, które występują przy ładowaniu akumulatorów w wózkach możemy podzielić na dwie grupy, w zależności od rodzaju ładowanych akumulatorów. 

Więcej zagrożeń będzie związanych z akumulatorami kwasowymi. Poza porażeniem prądem, będzie tu występować ryzyko wybuchu związane z emisją wodoru. Dodatkowo możliwy jest tu kontakt z elektrolitem, czyli ryzyko poparzeń ciała. 
 
Przy akumulatorach litowo-jonowych nie mamy ryzyka emisji wodoru oraz nie występuje kwas. Są to akumulatory bezpieczniejsze w użytkowaniu. 

Jakie warunki trzeba zapewnić? 

W zakresie ogólnych wymagań pomocna będzie lektura Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.  

Nie będę cytował zapisów konkretnych przepisów. Wspomnę tylko, że w § 15 przeczytamy ogólne wytyczne dotyczące pomieszczeń pracy, a w § 26 wymóg związany z zapewnieniem właściwego oświetlenia. Natomiast w § 32 znajdziemy dla nas istotne zapisy związane z zapewnieniem wentylacji. 

Ten ostatni wymóg będzie dla nas ważny biorąc pod uwagę fakt, że wózki często są wyposażane w akumulatory kwasowo-ołowiane, które podczas ładowania mogą emitować wodór. Gaz ten jest wybuchowy, dlatego kluczowym elementem pomieszczenia lub miejsca, gdzie ładujemy taki akumulator będzie odpowiednio dobrana wentylacja. 

Organizując miejsce do ładowania wózków należy koniecznie sięgnąć do instrukcji obsługi posiadanych wózków i dokładnie zapoznać się z zaleceniami producenta związanymi z bezpiecznym sposobem ładowania i obsługi akumulatorów. 

Aby zapobiec ewentualnemu wybuchowi wodoru, w pomieszczeniu ładowania baterii powinien być rygorystycznie przestrzegany zakaz palenia tytoniu oraz używania otwartego ognia. 

Miejsc ładowania nie wolno organizować w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem lub pożarem np. ze względu na przechowywanie materiałów łatwopalnych. 

Miejsce ładowania nie powinno kolidować z ruchem innych pojazdów, w tym wózków wykonujących pracę oraz ruchem pieszych. Stanowisko ładowania powinno być wyraźnie oznakowane i nie utrudniać pracy na innych stanowiskach, nie blokować dróg transportowych i ewakuacyjnych oraz nie utrudniać widoczności. 

Podsumowanie 

Organizując miejsce lub pomieszczenie przeznaczone do ładowania wózka należy rozważyć poniższe kwestie: 

1. Czy organizujemy pomieszczenie do ładowania czy wyznaczamy tylko miejsca – tu kluczową sprawą będzie liczba wykorzystywanych wózków. 

2. Miejsce lub pomieszczenie musi mieć zapewnioną dobrą wentylację – jest to szczególnie ważne przy bateriach kwasowo-ołowianych. 

3. Miejsce ładowania należy wyraźnie oznakować. 

4. W pobliżu miejsca ładowania umieszczamy gaśnicę. 

5. Wyraźnie należy oznakować zakaz palenia i używania otwartego ognia. 

6. Miejsce ładowania nie może blokować dróg transportowych czy ewakuacyjnych oraz kolidować z ruchem na hali czy w magazynie. 

7. W pobliżu miejsca ładowania nie wolno składować materiałów łatwopalnych oraz wykonywać prac powodujących iskrzenie. 

8. Należy opracować i umieścić w widocznym miejscu instrukcję bezpiecznego ładowania wózków. 

9. W przypadku akumulatorów kwasowych wyposażyć pracowników w środki ochronne np. okulary, rękawice, fartuch i odzież. 

10. Gdy istnieje możliwość wycieku elektrolitu zapewnić posadzkę odporną na kwasy i dostęp do środków neutralizujących. 

11. W przypadku akumulatorów kwasowych – ze względu na emisję wodoru – należy też przeprowadzić ocenę ryzyka wystąpienia wybuchu. 

12. Zawsze też zalecam sprawdzić wytyczne dotyczące bezpieczeństwa zawarte w instrukcji obsługi wózka i akumulatora i zastosować się do nich. 

Chcesz mieć pewność, że Twoi pracownicy wiedzą, jak prawidłowo postępować podczas ładowania wózków? Skontaktuj się z nami – przygotujemy instrukcję stanowiskową, ocenę ryzyka i szkolenie praktyczne, dopasowane do specyfiki Twojej firmy.